2021 yılında ekonomik büyümenin pandemi öncesi seviyelere ulaşmasında, özellikle gelişmiş ekonomilerde aşılama kampanyalarının başarısına bağlı olarak pandeminin etkilerinin azalması ve bunun yanında hükümet destekli mali teşvik programları etkili olmuştur. Sağlanan hükümet destekli mali teşvik programlarının toplamı, pandeminin başından Kasım 2021’e kadar gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 29’una ulaşmıştır. 2008 küresel krizinin ardından verilen teşvikler gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 3,3’ü seviyesindeydi.3

Bununla birlikte, ekonomik toparlanma ülkeler ve sektörler bazında önemli farklılıklar göstermiştir. İkinci olarak bazı sektörlerde, istihdam ve çalışma saatleri henüz tam normale dönmediyse de ciddi istihdam sıkıntıları görülmüştür. Üçüncü olarak ise bazı mallar için arz ve talep arasında süregiden fark, gıda ve enerji maliyetlerindeki artışla birlikte, beklenenden daha yüksek ve uzun süreli fiyat artışlarına neden olmuştur.4

2021 yılı kapanırken yüksek enflasyon küresel olarak en önemli gündem maddelerinden biri haline gelirken, merkez bankalarının ne tepki vereceğine dair de önemli bir belirsizlik hâkim olmuştur. IMF tarafından gelişmiş ekonomi olarak sınıflandırılan 34 ülkenin 15’inde, Aralık 2021 itibarıyla 12 aylık enflasyon oranı yüzde 5’in üstünde ölçülmüştür. Modern standartlarda, enflasyonda böylesine ani ve ülkeler geneline sirayet eden bir sıçrama 20 yıldan uzun süredir kaydedilmemiştir. Enflasyondaki bu artış, gelişmiş ekonomilerle sınırlı kalmamış; yükselen ve gelişen ekonomiler de (böyle sınıflanan 109 ülkenin 78’inde) yüzde 5’in üstündeki yıllık enflasyonla karşı karşıya kalmıştır.5 Dünya Bankası’nın Küresel Ekonomik Görünüm’üne göre, gelişmiş ve gelişen ekonomileri etkileyen en önemli konulardan biri, son iki yılda yaşananlara bağlı olarak küresel tedarik kanallarında karşılaşılan sıkıntılar olmuştur. Taşıma maliyetleri çok sert bir şeklide yükselmiştir. 1970’lerin petrole bağlı tedarik krizinden farklı olarak, COVID-19’a bağlı tedarik krizi, daha çeşitli ve opak bir tablo çizdiğinden, daha fazla belirsizlik getirmiştir.

2021 yılında, S&P Goldman Sachs Emtia Endeksi (GSCI) içerisinde yer alan enerji fiyatları, yüzde 59 yükselmiştir. Fiyat artışları, pandeminin hafiflemesine bağlı olarak gelişen ekonomik toparlanmadan kaynaklanmıştır. Karşılaştırma yapmak gerekirse, GSCI içindeki diğer çoğu emtia için artış yüzde 20 civarında kalmıştır.6

2021’in başında Çin’in en büyük gayrimenkul şirketlerinden Evergrande’nin içinde bulunduğu mali kriz ve yabancı yatırımcılarına olan yaklaşık 300 milyar dolarlık borcunun tamamını ödeyemeyeceğini bildirdikten sonra, Çin hükümeti ile borçları yeniden yapılandırma sürecine girmiştir.7

Ancak kriz bitmiş görünmemektedir. Çinli emlak geliştiricilerinin 2021 yılı son çeyreğinde dolar cinsinden offshore borçları 10,2 milyar dolar seviyesinde olmasına karşın, 2022 yılının ilk çeyreği için borçları bunun neredeyse iki katı, 19,8 milyar dolar seviyesinde yer almaktadır. Evergrande’nin temerrüde düşmesine neden olan bu borç yükü, Kaisa gibi diğer geliştiricilerin de temerrüde düşme tehdidini ön plana çıkarmaktadır.8

Çin uzun yıllardır emlak projelerine önemli yatırım yapmıştır. Ancak 2021 yılında, ev satışlarında ve yeni inşaatlarda, sırasıyla yüzde 16 ve yüzde 21 seviyelerinde kaydedilen düşüşler, güzel günlerin sona erdiğine işaret etmektedir.

IMF’nin 2022 Ocak ayında dünya ekonomisinin 2022 yılında yüzde 4,4 büyüyeceği tahminine karşın9, Şubat ayı sonunda Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile birlikte siyasi riskler, mali piyasalar dâhil olmak üzere ekonominin genelinde ciddi bir belirsizliğe yol açmıştır.10 ABD ve Avrupa Birliği başta olmak üzere Rusya’ya yönelik uygulanan yaptırımların, ki buna Rusya’nın SWIFT sisteminden çıkarılması da dâhil, küresel ekonomi üzerindeki olası etkileri henüz bilinmemektedir. Ancak, Avrupa’nın doğal gaz ihtiyacının yüzde 41’inin, petrol ihtiyacının ise yüzde 25’inin Rusya’dan karşılandığı dikkate alındığında, enerji fiyatlarındaki artışın süreceği öngörülmektedir.11